Cổ họng đau rát khi nuốt: Nguyên nhân và phương pháp điều trị
Cổ họng đau rát khi nuốt có thể liên quan đến vùng hầu họng, các dây thần kinh hoặc cơ trong ống dẫn thức ăn. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể là do viêm amidan, viêm họng, viêm thanh quản hoặc xuất hiện khối u ác tính. Các bệnh lý nếu không được điều trị kịp thời đều có thể gây biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe.
Cổ họng đau rát khi nuốt là bị gì?
Cổ họng đau rát khi nuốt có thể là do vùng hầu họng, thực quản hoặc dây thanh quản bị tổn thương. Ngoài ra tình trạng này còn xảy ra khi xuất hiện nhiễm trùng tại cổ họng khiến ống dẫn thức ăn bị viêm và tắc nghẽn.
Cổ họng đau rát có thể là biểu hiện của một trong những bệnh lý sau:
# Viêm họng
Viêm họng là bệnh lý phổ biến xảy ra ở nhiều đối tượng. Bệnh hình thành do cơ địa dị ứng, tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, virus xâm nhập và gây viêm hầu họng.
Ở giai đoạn cấp tính, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát triệu chứng bằng nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên nếu viêm họng kéo dài, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính đi kèm xuất tiết, quá phát và xơ teo.
Ngoài hiện tượng đau rát cổ họng khi nuốt, cơ thể còn xuất hiện các biểu hiện khó chịu như:
- Đau ở vòm họng.
- Sốt.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Đau rát ở một hoặc cả hai bên cổ.
- Vòm miệng xuất hiện các đốm đỏ.
- Soi kỹ amidan sẽ thấy có mảng trắng.
# Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Hội chứng này có liên quan đến các triệu chứng về cổ họng, trong đó bao gồm tình trạng đau rát khi nuốt. GERD xảy ra do lượng dịch vị dạ dày trào ngược lên vòm họng, gây tổn thương niêm mạc hầu họng và thanh quản.
Khi hội chứng trào ngược dạ dày thực quản kéo dài, bạn có thể gặp phải một số biến chứng như viêm họng hạt, sâu răng,…
Ngoài ra GERD còn là nguyên nhân phổ biến gây bệnh viêm thực quản. Cụ thể lượng axit trào ngược từ dạ dày lên ống thức ăn làm viêm đau thực quản và sinh ra các triệu chứng:
- Ợ nóng, ợ chua.
- Ho.
- Đau ngực.
- Buồn nôn.
- Đau bụng.
- Khàn giọng.
- Vướng dị vật.
Khi ăn hoặc uống vội vã, thực phẩm có thể bị mắc kẹt ở cuống họng và gây ra hiện tượng đau rát khi nuốt. Trong trường hợp này, thay vì tự ý dùng tay lấy dị vật thì người bệnh nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
Bởi lẽ nếu bạn gặp sai sót khi thực hiện, dị vật có thể ma sát với vòm họng làm chảy máu và tổn thương tại niêm mạc.
# Viêm amidan
Viêm amidan là bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên. Bệnh xảy ra khi hạch lympho ở 2 amidan bị hại khuẩn tấn công và hình thành viêm nhiễm. Nguyên nhân gây bệnh có thể đến từ vi khuẩn, virus hoặc một biến chứng của bệnh viêm họng liên cầu khuẩn.
Viêm amidan là bệnh lý truyền nhiễm. Kèm theo tình trạng đau rát cổ họng khi nuốt, bệnh còn gây ra các triệu chứng:
- Miệng có mùi hôi.
- Quai hàm hoặc cổ bị mềm.
- Trên amidan xuất hiện đốm trắng hoặc vàng.
- Amidan sưng đỏ.
Nếu viêm amidan mới khởi phát, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng biện pháp bảo tồn. Tuy nhiên khi tình trạng nhiễm trùng kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể cắt bỏ amidan hoặc thực hiện biện pháp can thiệp ngoại khoa. Đây là hướng điều trị nhằm ngăn chặn chặn sự phát triển của bệnh và hạn chế các biến chứng xấu tới sức khỏe.
# Khối u thực quản
Khối u xuất hiện tại đoạn thực quản ở cổ hoặc ngực cũng có thể làm đau rát và vướng nghẹn vùng hầu họng. Khi đó, cơ thể sẽ gặp phải một vài dấu hiệu khác như chán ăn, tức ngực, mệt mỏi, buồn nôn sau khi ăn,…
Đa phần các khối u thực quản đều lành tính và có tiên lượng tốt. Tuy nhiên trong một vài trường hợp, nó có thể phát triển thành tế bào ung thư, cụ thể là ung thư thực quản.
# Viêm thanh quản
Đây là tình trạng dây thanh quản bị nhiễm trùng hoặc dị ứng dẫn đến sưng viêm. Bệnh thường khởi phát sau khi cơ thể bị cảm lạnh, viêm mũi họng, viêm xoang,…. Triệu chứng đặc trưng của viêm thanh quản là ho khan, nghẹt mũi, khàn tiếng, ngứa cổ họng, nóng sốt, sưng hạch ở cổ,…
Hiện tượng sưng đau cổ họng ở bệnh lý này không biểu hiện rõ như viêm họng. Tuy nhiên khi giao tiếp hoặc nhai nuốt người bệnh có thể nhận thấy rõ ràng.
# Chấn thương vùng họng
Đây là tình trạng ít khi xảy ra nhưng có thể tăng nguy cơ hình thành tổn thương tại cổ họng. Nguyên nhân khiến họng bị thương tổn là do người bệnh sử dụng thực phẩm quá nóng, cứng, có góc cạnh làm cơ quan này bị ma sát và chấn thương.
Người bệnh có thể bị sưng hoặc đau một bên họng dựa trên vị trí và mức độ tổn thương. Nếu mức độ chấn thương trở nên nghiêm trọng, các cơn đau có thể phát triển và lấn sâu bên dưới cổ họng.
# Viêm nắp thanh quản
Viêm nắp thanh quản có thể dẫn đến viêm vùng thượng vị – bộ phận nằm ở vạt sau của cổ họng và giúp ngăn cản thức ăn đi xuống khí quản. Một số triệu chứng khó chịu của bệnh gồm:
- Chảy nước dãi.
- Sốt cao.
- Khó nuốt.
- Đau họng khi nuốt.
- Thở khò khè hoặc khó thở.
- Giọng khàn.
- Viêm đau cổ họng khi nghiêng về phía trước hoặc khi ngồi thẳng.
# Ung thư vòm họng
Cổ họng đau rát khi nuốt có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư vòm họng. Đây là tình trạng các khối u hình thành và phát triển bên trong hầu họng hoặc thanh quản.
Cụ thể, khi tế bào trong cổ họng hoạt động bất thường và gây đột biến gen, chúng sẽ phát triển không kiểm soát và tạo thành các khối u trong cổ họng.
Ung thư vòm họng là bệnh lý vô cùng nguy hiểm. Nó có thể đe dọa trực tiếp tới tính mạng con người khi không được điều trị kịp thời. Vì vậy nếu thấy đau rát cổ họng khi nuốt và cơ thể xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh nên đi thăm khám kịp thời:
- Có khối u trong cổ họng
- Ho có đờm
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Nghẹt mũi, khàn tiếng, ù tai
- Đau đầu
- Nổi hạch
# Nhiễm trùng nấm men
Khi bị nhiễm trùng nấm men ở miệng, cổ họng hoặc ống dẫn thức ăn, người bệnh cũng sẽ bị đau rát cổ họng khi nuốt. Một số loại nấm men như nấm candida có thể sinh sôi, phát triển và gây ra các triệu chứng như
- Trên lưỡi xuất hiện mảng trắng
- Đỏ ở khóe miệng
- Mất vị giác
Ngoài những bệnh lý nêu trên, tình trạng cổ họng đau rát khi nuốt có thể hình thành bởi các bệnh lý viêm VA, viêm tai giữa, căng thẳng mệt mỏi, hộ chứng chảy dịch mũi sau. Những người có cổ họng bị dị tật bẩm sinh, lưỡi to, sứt môi, hở màn hầu,… cũng rất dễ gặp phải hiện tượng này.
| Cổ họng đau rát khi nuốt: Gặp bác sĩ khi nào?
Đa số các trường hợp cổ họng đau rát khi nuốt có thể thuyên giảm sau một vài mẹo chữa bệnh tại nhà. Tuy nhiên nếu bệnh khởi phát do vi khuẩn hoặc bệnh lý nguy hiểm nào đó, bạn cần đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Khi rơi vào một trong các trường hợp sau, bạn nên đến bệnh viện và cần có sự hỗ trợ y khoa:
|
Các phương pháp trị nuốt nước bọt đau họng
Cổ họng đau rát khi nuốt khiến người bệnh khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống. Vì vậy tìm được phương pháp điều trị hiệu quả là việc làm cần thiết. Sau đây là một số cách chữa người bệnh có thể tham khảo:
Điều trị viêm họng bằng thuốc Tây
Một trong những phương pháp được áp dụng phổ biến hiện nay là thuốc tây. Cách chữa này đem đến tác dụng giảm nhanh cơn đau và đẩy lùi triệu chứng. Một số loại thuốc thường được chỉ định là:
- Thuốc đặc trị trào ngược dạ dày: Thuốc kháng axit, thuốc kháng thụ thể H2, thuốc ức chế bơm proton.
- Thuốc xịt họng: Nhóm thuốc này giúp làm tê cổ họng, bệnh nhân dễ dàng nhai, nuốt mà không cảm thấy đau.
- Thuốc chống viêm không kê đơn: Giúp giảm sưng viêm tại cổ họng, ống dẫn thức ăn và vùng miệng.
Mặc dù thuốc tây dễ sử dụng và cho tác dụng nhanh nhưng nó vẫn tồn tại nhiều nhược điểm. Vì vậy nếu người bệnh tự ý điều trị có thể sẽ gặp phải tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe.
Tốt nhất, bạn hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia và thực hiện theo hướng dẫn.
Mẹo chữa viêm họng tại nhà
Phương pháp này phù hợp với trường hợp bị đau cổ họng khi nuốt giai đoạn nhẹ. Cụ thể người bệnh có thể cải thiện triệu chứng bằng một số biện pháp can thiệp tại nhà như:
- Súc miệng bằng nước muối
Theo các chuyên gia, nước muối có tính sát trùng, hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng và làm loãng chất dịch tiết ra tại đường hô hấp. Thêm vào đó, nước muối còn duy trì sức khỏe răng miệng và đẩy lùi các mùi hôi khó chịu.
Cách thực hiện: Hòa tan 1 thìa muối với 300ml nước lọc. Tiếp theo súc miệng bằng dung dịch trong vòng 3 phút. Mỗi ngày thực hiện 2 lần để đẩy lùi tình trạng đau rát vùng hầu họng,
- Tắc chưng mật ong
Mẹo dân gian này đã được áp dụng và lưu truyền qua nhiều thế hệ. Bởi lẽ cả hai nguyên liệu đều chứa các dưỡng chất có lợi đối với sức khỏe. Cụ thể, vitamin C và acid citric có trong tắc giúp tăng sức đề kháng, giảm ngứa rát họng và loại bỏ dịch đờm.
Bên cạnh đó mật ong sẽ tái tạo các mô tổn thương tại vòm họng. Đồng thời cung cấp năng lượng cần thiết để hỗ trợ đẩy lùi viêm nhiễm tại cơ quan này.
Cách làm: Chuẩn bị 3 quả tắc, chia làm đôi và cho vào bát nhỏ. Thêm 3 – 4 thìa mật ong rồi đem hấp cách thủy trong 15 – 20 phút. Đợi đến khi tắc bớt nóng thì đem ăn mỗi ngày. Ngoài ra phụ huynh có thể pha mật ong với nước tắc ấm cho trẻ nhỏ.
- Súc miệng với giấm táo pha loãng
Giấm táo có hàm lượng acid acetic cao, giúp giảm ngứa rát cổ họng, sát trùng và kháng khuẩn hiệu quả. Vì vậy người bệnh có thể súc miệng với hỗn hợp này thay nước muối loãng.
Cách thực hiện: Hòa tan 2 thìa giấm táo với 250ml nước ấm. Dùng hỗn hợp để súc miệng trong 2 – 3 phút. Mỗi ngày thực hiện 2 – 3 lần. Lưu ý, bạn không nên pha quá nhiều giấm táo vớ nước. Bởi vì nồng độ acid cao có thể làm hại men răng và gây kích ứng niêm mạc hầu họng.
- Nhai lá bạc hà
Hoạt chất menthol trong lá bạc hà sẽ làm giảm viêm nhiễm và cải thiện các cơn đau họng. Bên cạnh đó tinh dầu thảo dược còn kháng nấm, diệt khuẩn và đẩy lùi tình trạng sâu răng.
Cách làm: Rửa sạch 2 – 3 lá bạc hà tươi và để ráo nước. Tiếp theo nhai kỹ thảo dược và nuốt lấy nước cốt. Nếu cảm thấy khó chịu, bạn có thể thay thế bằng trà bạc hà.
- Ngậm tỏi
Tỏi chứa hoạt chất allicin, có tác dụng tương tự như kháng sinh tự nhiên. Từ đó làm ức chế vi khuẩn gây nhiễm trùng và đẩy lùi tình trạng đau rát cổ họng.
Cách sử dụng: chuẩn bị một tép tỏi thái thành lát mỏng. Sau đó ngậm trực tiếp cho đến khi tỏi hết vị cay. Mỗi ngày thực hiện 3 – 4 lần/ ngày. Hoặc bạn có thể bổ sung tỏi vào các bữa ăn hàng ngày để hỗ trợ quá trình điều trị.
Bên cạnh cách điều trị trên, người bệnh cần bảo vệ và chăm sóc tốt vùng họng. Việc tắm nước ấm cũng có thể làm giảm tình trạng viêm hoặc sưng họng khi bạn nhai nuốt.
Lưu ý, người bệnh có thể sử dụng một số đồ uống ấm nóng để cải thiện tình hình. Tuy nhiên tuyệt đối không dùng rượu bia, chất kích thích, đồ uống có cồn hoặc thuốc lá. Bởi lẽ chúng sẽ gia tăng kích thích và gây kích ứng tại mô mềm ở họng, miệng và ống dẫn thức ăn.
Cổ họng đau rát khi nuốt là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp phải bệnh đường hô hấp. Vì vậy người bệnh nên đi thăm khám tại bệnh viện để được chẩn đoán chính xác. Nếu chủ quan, bạn có thể phải đối mặt với các vấn đề nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Nhận xét
Đăng nhận xét